ระบบบัญชีคอมพิเตอร์

กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น เป็นส่วนราชการในสังกัดกระทรวงมหาดไทยที่มีบทบาทภารกิจสำคัญในการส่งเสริมสนับสนุนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น  โดยการพัฒนาและให้คำแนะนำองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในด้านการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่น  การบริหารงานบุคคล การเงินการคลัง และการบริหารจัดการ  เพื่อให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีความเข้มแข็งและมีศักยภาพในการให้บริการสาธารณะการดำเนินงานของส่วนพัฒนาระบบบัญชีท้องถิ่นมีหน้าที่สำคัญในการ ศึกษา วิเคราะห์ กำหนดและพัฒนารูปแบบและบัญชีสำหรับระบบคอมพิวเตอร์ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กำหนดและพัฒนาระเบียบเกี่ยวกับการรับเงิน การเบิกจ่ายเงิน การฝากเงิน การเก็บรักษาเงินและ การตรวจเงินขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กำหนดและพัฒนาระบบบัญชีเงินงบเฉพาะการเงินทุนหมุนเวียนและเงินกองทุนต่างๆ  ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น  พิจารณาให้ความเห็นเสนอแนะและตอบข้อหารือเกี่ยวกับการเงินการบัญชีแก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง  และดำเนินการเกี่ยวกับเงินทุนส่งเสริมกิจการเทศบาล รวมทั้งงานอื่นที่ผู้บังคับบัญชามอบหมาย

               ต้องยอมรับความจริงในปัจจุบันว่า กรมส่งเสริมฯ ยังไม่มีการรวบรวมข้อมูลทางในเชิงปริมาณ และสถิติจากการปฎิบัติงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ไม่ว่าจะเป็นในด้านงบประมาณ การเงินการคลัง การบัญชี หรือแม้แต่ข้อมูลในส่วนของบุคลากรต่างๆของในท้องถิ่น ที่สามารถนำมาใช้ในเชิงการวิเคราะห์ สถานภาพ และประสิทธิภาพการทำงาน ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการสนองนโยบายต่างๆของรัฐบาลที่ได้มีการสั่งการลงไป  แผนที่การเดินทางที่จะบอกได้ถึงเป้าหมายในการได้มาซึ่งข้อมูลขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ย่อมไม่ใช่การเข้าไปเก็บรวมรวบข้อมูลของแต่ละพื้นที่ แต่ละองค์กร อันจะทำให้ได้มาซึ่งความถูกต้องและทันสมัยของข้อมูลไม่ทันการ และอาจจะได้มาซึ่งข้อมูลที่ไม่ตรงกับความเป็นจริง  เพื่อเป้าหมายในการได้มาซึ่งข้อมูลขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เพื่อสามารถนำมาวิเคราะห์ประสิทธิภาพการดำเนินงานของท้องถิ่น รวมทั้งการวิเคราะห์การตอบสนองนโยบายของภาครัฐ จึงไม่ใช่เรื่องของการบังคับเรียกข้อมูล แต่ต้องเป็นการสร้างระบบงานที่เป็นประโยชน์ต่อการใช้งานประจำวันขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เพื่อให้เกิดมาตรฐานและประสิทธิภาพในการทำงาน ข้อมูลที่ได้มาจัดเก็บไว้ในรูปแบบที่สามารถนำไปใช้งานได้ทั้งสำหรับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนั้นๆ และต้องสามารถรวบรวมข้อมูลทั้งหมดมาไว้ที่ส่วนกลางเพื่อการวิเคราะห์ในเชิงนโยบายด้วยข้อมูลที่ถูกต้องตามความเป็นจริง มีความทันสมัย และตรวจสอบได้ง่าย

               การจัดทำระบบบัญชีขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จึงเป็นการเริ่มต้นสร้างมาตรฐานการทำงาน และสร้างระบบการบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพ ให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ซึ่งการออกแบบโครงสร้างระบบบัญชีฯนี้ แต่ละองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสามารถทำงานได้บนระบบบัญชีฯได้อย่างอิสระ และความอิสระของการทำงานบนระบบบัญชีฯขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จะนำมาซึ่งฐานข้อมูลที่สะท้อนถึงความเป็นจริงในการบริหารงานของแต่ละองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น  ในการจัดทำระบบบัญชีฯ ครั้งนี้ ประกอบด้วยระบบงานย่อยในด้าน ระบบงบประมาณ ระบบรายรับ ระบบรายจ่าย และระบบบัญชี โดยเป้าหมายในการจัดสร้างระบบบัญชีฯในการเริ่มต้นนี้ เนื่องการระบบบัญชี เป็นระบบที่สะท้อนถึงการควบคุมการปฏิบัติงานทั้งหมด เหมือนกับการวางระบบการบริหารทรัพยากร (Enterprise Resource Planning: ERP) ของบริษัทเอกชน ซึ่งจำเป็นจะต้องวางระบบในส่วนของระบบบัญชีเพื่อเป็นการควบคุม ก่อนการวางระบบในส่วนอื่นๆ และในส่วนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเอง ในส่วนงานคลัง เป็นส่วนที่มีความพร้อมในการปรับเปลี่ยนระบบการทำงานให้มีมาตรฐาน และการพัฒนาได้อย่างดี เนื่องจากไม่ว่าจะเป็นระบบในการจัดทำงบประมาณ การจัดซื้อจัดจ้าง การเบิกจ่าย โดยเฉพาะการบัญชีในระบบเกณฑ์คงค้าง ที่มีมาตรฐานการลงบัญชีที่เป็นสากลเหมือนกันทั่วโลก

               การส่งเสริมการดำเนินงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นโดยทั่วไป ได้มีการนำเอาระบบระเบียบต่างๆมาใช้แต่ไม่ได้เป็นการนำมาใช้แบบบูรณาการ คือไม่สามารถรวบรวมหรือทำให้ได้มาซึ่งข้อมูลที่สะท้อนถึงประสิทธิภาพการดำเนินงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นได้อย่างจริงจัง แนวคิดของการจัดทำระบบบัญชีคอมพิวเตอร์ไม่ได้เป็นเพียงการจัดเตรียมเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพในการจัดการบัญชีส่วนท้องถิ่นให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นได้ใช้งานเท่านั้น หากแต่ได้มีการนำเอาระบบย่อยการทำงานต่างๆ ที่มีกระบวนการต่อเนื่องกันมาประกอบกันขึ้นเพื่อให้การทำงาน มีรูปแบบที่เป็นมาตรฐาน มีระเบียบในการทำงานและรวบรวมข้อมูล มีความคล่องตัว สะดวกในการทำงาน รวมทั้งต้องสามารถตรวจสอบได้

               ยิ่งไปกว่านั้น กรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น สามารถนำข้อมูลที่ได้จากระบบบัญชีคอมพิวเตอริ์ ไปดำเนินการสร้างสรรค์ระบบงานต่อเนื่องอื่นๆได้อีกเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะระบบการจัดทำรายงานสรุปสำหรับผู้บริหาร (Business Intelligent Executive Report) ซึ่งเป็นระบบที่จะนำเอาข้อมูลต่างๆจากระบบบัญชีคอมพิวเตอร์ นำไปผ่านกระบวนการวิเคราะห์ เพื่อให้ได้มาซึ่งข้อมูลที่ต้องการเช่น ดัชนีทางเศรษฐกิจต่างๆ ข้อมูลในปัจจุบันสามารถนำมาวิเคราะห์ Ratio ทางเศรษฐกิจต่างๆได้ไม่ต่ำกว่า 50 ตัว  ระบบบัญชีคอมพิวเตอร์เป็นระบบงานพื้นฐานในการพัฒนาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และเป็นระบบงานเพื่อการเริ่มต้นในการได้มาซึ่งข้อมูลที่แท้จริงขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เพื่อให้ได้มาซึ่งข้อมูลแบบบูรณาการ ระบบงานอื่นๆก็สามารถสร้างสรรค์ขึ้นได้ ต่อเนื่องจากระบบบัญชีคอมพิวเตอร์ไม่ว่าจะเป็น ระบบการบริหารสินทรัพย์ (Assets Management System) ระบบการบริหารงานบุคคล (Human Resource Management Information System: HRMIS) ระบบการจัดการคลังข้อมูล (Knowledge Management System) เป็นต้น ซึ่งระบบงานทั้งหลายเหล่านั้นจะเป็นระบบงานที่นำเข้ามาใช้เพื่อพัฒนาการดำเนินงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นให้มีประสิทธิภาพ มั่นคงและยั่งยืน และยังทำให้กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น และหน่วยงานอื่นๆไม่ว่าจะเป็น สภาพัฒฯ ธนาคารแห่งประเทศไทย สตง. กรมบัญชีกลาง ฯลฯ ได้มีข้อมูลที่ถูกต้องและทันสมัยสะท้อนถึงสภาพของท้องถิ่นในประเทศไทย ได้อย่างถูกต้องและทันต่อสถานการณ์

ข้อมูลสถิติการใช้งานระบบบัญชีคอมพิวเตอร์